Podobnie jak u dorosłych, wśród nastolatków częstym zjawiskiem jest stres. Pojawia się on gdy organizm znajduje się w stanie silnego pobudzenia, wywołanym sytuacją wymagającą mobilizacji.
Z uwagi na poziom natężenia, wyróżnia się trzy rodzaje stresu:
– zbyt niski poziom stresu – objawiający się nudą i apatią,
– za wysoki poziom stresu – uniemożliwiający działanie w sposób zgodny z potencjalnymi możliwościami danej osoby,
– stres na poziomie optymalnym – charakteryzujący się poziomem motywacji umożliwiającym realizowanie zadań i osiąganie zamierzonych celów.
W języku potocznym pojęciem „stres” określamy sytuację, gdy ktoś doświadcza objawów zbyt wysokiego poziomu tego zjawiska. Stres przejawia się zarówno na poziomie psychicznym, jak i fizycznym.
Objawy fizyczne:
– ból głowy, żołądka lub inne objawy bólowe nie związane z procesem chorobowym,
– drżenie mięśni, – nadmierna senność lub bezsenność,
– brak apetytu lub nadmierny apetyt,
– wzmożona potliwość,- problemy ze strony układu trawiennego.
Objawy psychiczne:
– nadmierna drażliwość, irytacja,
– trudności z koncentracją uwagi,
– problemy związane z pamięcią,
– gonitwa myśli,
– brak wiary w sukces i we własne możliwości,
– zniechęcenie, brak motywacji do podjęcia działania,
– wysoki poziom lęku, trema.
W jaki sposób rodzice mogą pomóc nastolatkowi, który ma problemy w opanowywaniu stresu?
Należy oddziaływać zarówno na strefę fizyczną i psychiczną dziecka. Pomocne będą następujące metody:
Zwiększenie odporności fizycznej poprzez: sport, prawidłowe żywienie oraz odpowiednią ilość snu.
Dbanie o krąg wsparcia społecznego: bliskie relacje rodzinne i serdeczne kontakty z przyjaciółmi.
Rozwijanie zainteresowań i pasji dziecka, których realizacja poprawia samopoczucie, rozwija motywację i umożliwia odnoszenie sukcesów.
Nauka pozytywnego myślenia, traktowania porażki i trudności jako nieodłącznych elementów rozwoju.
Pomoc dziecku w wybraniu i stosowaniu jego indywidualnych metod relaksacji, takich jak np. słuchanie muzyki, spacer z psem, zabawa w ulubioną grę, oglądanie filmu, spotkanie z przyjaciółmi itp. Ważne aby to nastolatek sam wybrał metodę, ponieważ tylko samodzielnie wybrana metoda będzie skuteczna.
W sytuacji gdy sytuacje stresujące często uniemożliwiają nastolatkowi codzienne funkcjonowanie, należy pomyśleć o konsultacji psychologicznej i/lub udziale dziecka w warsztatach antystresowych lub zajęciach relaksacyjnych.